Ga naar de inhoud

Genoeg betaalbare woningen

Progressief Drechterland wil:

• meer woningen bouwen, met name voor starters en senioren
• dat van de nieuwbouwwoningen 25% betaalbare koop is en 25% sociale huur
• extra bouwlocaties in Venhuizen en Westwoud
• een onderzoek naar woningbouw in Hoogkarspel-Zuid
• de mogelijkheden van modulair bouwen en ‘tiny houses’ serieus onderzoeken
• het eenvoudiger maken om woningen te splitsen en bijvoorbeeld mantelzorg- en kangoeroewoningen te realiseren
• serieuze inspraak voor omwonenden

Introductie:

Drechterland is een gemeente van zo’n 80 vierkante kilometer met 20.000 inwoners, die zich kenmerkt door een verscheidenheid aan woonmilieus, van de stolpboerderijen van Schellinkhout tot de nieuwbouwwijken van Hoogkarspel. Ongeveer zestig procent van onze inwoners woont in Hoogkarspel of Venhuizen, terwijl zo’n veertig procent in één van de zes kleinere dorpen woont: in Westwoud, Oosterblokker, Hem, Wijdenes, Schellinkhout of Oosterleek. Net als eigenlijk overal elders in Nederland is ook in Drechterland het tekort aan betaalbare woningen een groot probleem. De vraag naar en het aanbod van woningen sluiten niet op elkaar aan, sociale huurwoningen zijn nauwelijks beschikbaar, koopwoningen zijn voor veel mensen vaak te duur en van doorstroming is nauwelijks sprake. Voor starters op de woningmarkt en voor senioren is het aanbod zo goed als afwezig. Voor alleenstaanden is het aanbod vaak te duur. Het is al met al heel moeilijk om in Drechterland steeds een bij je levensfase passende woning te kunnen vinden.

Meer woningen
Drechterland heeft op dit moment zo’n 8400 woningen. Volgens de huidige planning moeten er de komende jaren in Drechterland 750 woningen worden bijgebouwd, verspreid over de verschillende kernen. Volgens Progressief Drechterland is dat aantal, zelfs wanneer ze allemaal gerealiseerd worden, te weinig om te voldoen aan de behoefte. Progressief Drechterland heeft zich daarom hard gemaakt voor extra bouwlocaties in Venhuizen en Westwoud. Daarnaast moet er ook een onderzoek worden uitgevoerd naar de mogelijkheid van woningbouw in Hoogkarspel-Zuid. Dit is een potentiële woningbouwlocatie die, onder andere door de nabijheid van het station, tal van kansen biedt, maar ook vele uitdagingen kent. Op basis van een goed onderzoek kan uitsluitsel gegeven worden over de vraag of het hier bouwen van woningen, waarover al jarenlang gesproken wordt, verstandig en haalbaar is. Zodat ook onze jongeren hier kunnen blijven wonen. Overigens is dit natuurlijk niet de enige mogelijke bouwlocatie in de buurt van Hoogkarspel. Zo zijn er ook bouwlocaties denkbaar aan de noordkant van het spoor.  Voor alle grotere bouwlocaties stelt Progressief Drechterland als voorwaarde dat er altijd goed gekeken moet worden naar de gevolgen van een nieuwbouwproject voor de verkeersdruk. Wij constateren dat dat in het verleden onvoldoende is gebeurd. De gevolgen daarvan zien we op dit moment bijvoorbeeld in de vorm van de verkeersdruk op de Nieuweweg: de uitbreiding van Hoogkarspel in de afgelopen decennia heeft niet geleid tot aanpassingen aan de capaciteit van de wegen. Daar plukken we nu de zure vruchten van. Voor een eventuele ontwikkeling van woningbouw in Hoogkarspel-Zuid zou dit in ieder geval betekenen dat er een extra Noord-Zuid verbinding moet komen, of dat het voorzieningenniveau (in de vorm van bijvoorbeeld een school en een supermarkt) binnen Hoogkarspel-Zuid zo zal zijn dat er geen uitbreiding van het verkeer op bijvoorbeeld de Nieuweweg plaats zal vinden. Verder dienen de woningen in een dergelijke wijk een zeer duurzaam karakter te hebben, met veel aandacht voor groen en nieuwe vormen van mobiliteit. En ten slotte dient deze wijk afgeschermd te worden met een bospark, zoals dat ook in de wijk Reigersborg in Hoogkarspel is aangelegd. We vinden dat er meer woningen gebouwd moeten worden, maar daarbij vinden we ook dat steeds gekeken moet worden naar mogelijkheden om bij de toewijzing van nieuwe woningen, zowel in de huur- als in de koopsector, onze eigen inwoners een voorkeursbehandeling te geven. We weten dat dat juridisch heel moeilijk is, maar we willen naar mogelijkheden daartoe blijven zoeken. 

Meer betaalbare woningen
Er is een groot gebrek aan betaalbare woningen in Drechterland, zowel bij de goedkopere koopwoningen als bij de sociale huurwoningen. Daarom wil Progressief Drechterland de komende jaren met name inzetten op deze beide onderdelen van de woningmarkt. Wij vinden dat 25% van de nieuwbouwwoningen betaalbare koopwoningen moeten zijn. Daarbij gaat het om woningen die niet meer kosten dan 85% van het maximum van de Nationale Hypotheek Garantie, en dat was in 2021 dan maximaal € 276.250. Door veel sterker dan nu in te zetten op de bouw van betaalbare koopwoningen komen we tegemoet aan de woonwensen van veel starters. Daarnaast helpt het senioren die kleiner willen gaan wonen, waardoor grotere gezinswoningen vrijkomen. We zorgen hiermee voor beweging op de woningmarkt. En als projectontwikkelaars problemen hebben met het bouwen van zoveel betaalbare woningen dan staan wij open voor manieren om hun tegemoet te komen, zoals een anti-speculatiebeding. Verder vinden wij dat 25% van de nieuw te bouwen woningen sociale huurwoningen moeten zijn. Op dit moment gaat het bij ongeveer 20% van de huidige 8400 woningen in Drechterland om sociale huurwoningen. De afgelopen jaren is duidelijk geworden dat dit percentage echt te laag is. De wachttijden voor deze woningen zijn veel te lang. Zeker ook gelet op de behoefte die er aan dergelijke woningen is. Niet alleen voor inwoners met een iets smallere beurs, maar ook in verband met onze taak op het gebied van het huisvesten van statushouders.

Meer flexibiliteit
Het aantal senioren neemt de komende jaren sterk toe. Daarmee zal de noodzaak voor ondersteuning van die ouderen ook toenemen. Het is maar helemaal de vraag of de gemeente, of in bredere zin de overheid, in staat zal zijn om in die groeiende behoefte aan zorg te voorzien. Het lijkt dan verstandig dat we het mogelijk maken dat kinderen in de directe omgeving van hun ouders kunnen wonen en een deel van die zorg op zich kunnen nemen. Het moet daarom makkelijker gemaakt worden om zogenaamde ‘kangoeroewoningen’, of andere woningtypen waarin mantelzorg gerealiseerd kan worden, te bouwen of bestaande woningen daarnaar om te vormen. Op die manier kunnen we ook aan onze inwoners in die levensfase een wooncarrière bieden. Eventuele belemmeringen die voortkomen uit bijvoorbeeld bestemmingsplannen moeten zoveel mogelijk worden weggenomen. Daarbij willen we met name ook kijken naar de mogelijkheid om flexibeler om te gaan met het splitsen van woningen: door het makkelijker maken van het splitsen en ‘ont-splitsen’ van woningen, creëer je meer flexibiliteit op de woningmarkt, en daar is grote behoefte aan.

Meer verschillende soorten woningen
De inwoners van Drechterland moeten wanneer ze dat willen hun hele leven in onze gemeente kunnen blijven wonen. Dat stelt eisen aan het aanbod van soorten woningen. De gemeente dient dat aanbod te bewaken en in de goede richting sturen. Samen met de bewoners in de verschillende kernen moet gekeken worden op welke wijze nieuwbouw kan helpen om de vitaliteit van die kernen te versterken. In ieder geval moet in Drechterland als geheel wat ons betreft het aantal seniorenwoningen en starterswoningen omhoog. Al onze kernen worden de komende jaren geconfronteerd met de gevolgen van demografische ontwikkelingen: er komen meer ouderen en minder jongeren. Veel inwoners van de kleine dorpen voorzien dat ze, als ze wat ouder worden, mogelijk toch willen verhuizen naar een plek waar voorzieningen, zoals winkels en gezondheidszorg, meer binnen handbereik zijn. Als wij tegemoet willen komen aan de wensen van onze inwoners, moeten we ervoor zorgen dat er de komende jaren gewerkt wordt aan een groter aanbod van woningen voor senioren in met name Hoogkarspel en Venhuizen. Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan om zogenaamde ‘levensloopbestendige woningen’, om ‘nultredenwoningen’ of om woningen waar zorg op afroep beschikbaar is. Bij het realiseren van dat soort woningen moeten we ons echter niet alleen richten op de nieuwbouw. Aandacht hiervoor bij de renovatie van bestaande woningen, al dan niet in corporatiebezit, is zeker zo belangrijk. Progressief Drechterland vindt overigens dat bij het bouwen van nieuwe woningen deze altijd zo gebouwd moeten worden dat ze op alle mogelijke bewoners voorbereid zijn. Zo denken wij dat het verstandig is rekening te houden met bredere deurposten zodat een rolstoel er makkelijk doorheen kan of dat een trap zo wordt ontworpen dat er altijd eenvoudig een traplift aangebracht kan worden. Al met al zou het goed zijn wanneer de variëteit in het woningaanbod in Drechterland vergroot wordt. Om snel (en goedkoop) in te kunnen spelen op de behoefte aan woningen, is het verstandig ook de mogelijkheid van modulair bouwen serieus te onderzoeken. Bij modulair bouwen worden de onderdelen van het gebouw in een fabriek geassembleerd, over de weg naar de bouwplaats vervoerd en daar (in een paar dagen tijd) in elkaar gezet. In Drechterland kan modulair bouwen een betaalbare oplossing bieden voor seniorenhuisvesting, voor starters en voor arbeidsmigranten. Met name voor  starters zouden we ook willen experimenteren met zogenaamde ‘tiny houses’, kleine, maar comfortabele en uiterst duurzame woningen voor één of twee personen.

Ook woningbouw in de kleinere kernen
Drechterland moet er als gemeente voor zorgen dat ook de kleinere dorpen vitale gemeenschappen blijven. Dat kan alleen wanneer er een goede mix van jongere en oudere inwoners is. We moeten ervoor zorgen dat die kernen ook aantrekkelijk blijven als vestigingsplaats voor jonge gezinnen en starters op de woningmarkt. Bij eventuele nieuwbouw in de kleinere kernen dient daarom de nadruk te liggen op het realiseren van koopwoningen in de lagere prijsklassen en sociale woningbouw. Daarnaast moeten we zorgen voor goede en bereikbare scholen. Met name in de lintbebouwing zien wij mogelijkheden om creatieve en innovatieve woonvormen te realiseren, waarbij bijvoorbeeld stolpen worden gesplitst en vrijkomend agrarisch vastgoed een woonbestemming krijgt. Daarnaast is er in de tweede lijn achter de lintbebouwing ruimte voor bijvoorbeeld mantelzorgwoningen. Progressief Drechterland is geen voorstander van het realiseren van allemaal nieuwbouwprojectjes in de verschillende kernen die landschappelijk slecht inpasbaar zijn.

Inspraak bij woningbouwprojecten
Het kan een vervelende verrassing zijn als mensen worden geconfronteerd met het uitzicht vanuit hun woonkamer op een nieuwe woonwijk, waar men bij wijze van spreken eerst vrij over het
landschap uit kon kijken. Wij vinden dat er dan ook een participatierichtlijn moet komen voor nieuwbouwprojecten. De mogelijkheden van inspraak moeten vooraf duidelijk zijn, betrokkenen moeten met enige regelmaat op de hoogte gehouden worden van de voortgang en eventuele wijzigingen. Wij hechten erg aan nieuwbouw, maar dat moet wel zorgvuldig gebeuren. Wat ons betreft is inspraak een cruciaal onderdeel van een zorgvuldig proces.